Mr. Lutangano & Amerikanen op en top!

Mr. Lutangano & Amerikanen op en top!

Hallo allen, na even een lage motivatiegrens zal ik weer een poging doen om te gaan typen. Even wat dagen in te halen, we zijn geëindigd bij de Amerikanen, daar zal ik dan ook zo mee gaan beginnen. Wel een leuk begin van deze blog, na bijna een week blijf ik me over ze verbazen. We zitten allemaal voor ons gevoel in een sleur. Maar voordat dat daar in het koude Nederland als negatief wordt gezien: de sleur hier lijkt in de verste verte niet op die in Nederland! Het is meer een sleur van 7u ontbijt, 13u lunch, 18u avondeten en erna film of spel en dan op tijd naar bed. Maar wat we ertussen meemaken is geheel weergaloos! We hebben amper tijd om te verwerken wat er hier allemaal om ons heen gebeurt. Zó verschillend met alles in Nederland! Ik zeg het dan ook alvast: Het zal voor mij moeilijk worden om jullie in Nederland een goed beeld ervan te kunnen geven. Misschien dat de meer dan 1000 foto’s kunnen helpen. Ik wil nog even wat vermelden wat ik het liefst in mijn vorige blog had gezet maar ben vergeten. Het is hier namelijk om kwart over 6 al donker. Heel donker. Tijdens het weekend is dan ook de hoofdlamp die ik van Anouk en Tahnee heb gehad super handig geweest! Ook het lampje van SHL was handig, die gaf zelfs zoveel licht dat het bijna door de bakstenen heen kwam!

Dan ga ik nu los. De Amerikanen.
We wisten dat ze op vrijdag aan zouden komen. Er was dus al de nodige nieuwsgierigheid of we ze voor het weekend bij de locals al zouden zien. Dat is dus niet gebeurd, gelukkig maar, daar had ik geen zin in gehad. Maar toch hadden Justin en ik een schim van ze opgevangen! We waren nog niet zo lang bij Rodex toen er een busje langs kwam gereden. Een groter busje dan dat wij hadden en een aanhanger. En hoe raar ik het zelf vond dat een bussie blanken zo op viel toen wij zelf reden, zo opvallend was het nu. Wat zie je dat snel zeg! Wij zagen ze dus al! Toen we zwaaiden kwamen er spontaan significant meer blanke handen het raam uit! Er klopte alleen iets niet voor ons gevoel.. het ziekenhuis was voor ons gevoel de andere kant op.. Zouden het ze dan niet zijn geweest? Wij dus aan Rodex vragen of dat ze richting het ziekenhuis reden: ‘No, that’s the total wrong way.’ Hmpf, apart. Maar zoals verwacht, 10 minuten later kwam hetzelfde busje weer langsgereden met weer blanke handen uit het raam. Ze waren het dus toch.
Na een week met ze samen te wonen komen er bij mij 2 woorden in mijn hoofd op wanneer ik aan de Amerikanen denk: Saai en gelovig. Voordat ze kwamen waren we bang dat het ging botsen m.b.t. wie er in de woonkamer mag zitten. Ik weet niet waarom, maar ze zijn er nooit te vinden. Zouden ze geen tv mogen kijken door de weeks ofzo? Ze zitten ook nooit bij ons in de zon, mogen ze niet. Lekker wit blijven ze dus ook. Bij het avondeten zijn we netjes even stil voor ze zodat ze kunnen bidden. Eigenlijk waren we de eerste ochtenden en bij de lunch ook aan het kijken naar ons moment om stil te zijn voor ze, maar dan doen ze het toch niet. Reden onbekend. Eigenlijk weten we heeeel weinig van ze. Misschien dat Amerikanen gewoon niet geïnteresseerd zijn in anderen? Er zijn er een paar, de meest ‘rebelse’ van de groep die nog wel wat zeggen. Maar ze zijn vooral druk met huiswerk de hele tijd, op hun eigen kamers. We leven dus eigenlijk langs elkaar heen met af en toe een toevallige ontmoeting. Met eten zien we ze wel, maar we zitten gewoon aan onze eigen tafel te lachen, terwijl zij serieus eten. Ze stonden ook echt verbaasd dat ik de enige soort van begeleider van de groep was. Zij hebben 3 oude mensen bij en een jongere als begeleiding. Een rok is de normaalste zaak van de wereld bij ze. Wij mannen hadden hoop op wat leuk vrouwelijk gezelschap. Kom je ineens in Zambia van de koude kermis thuis dus.
De zondagavond was helemaal absurd voor ons. We gingen maar eens naar bed, en wat horen we? Gezang. En niet zomaar gezang. Ik dacht dat ik al droomde, dat ik droomde dat het zondagochtend was. Maar niets was minder waar, het was gewoon zondagavond. Toch raar om op zondagavond kerkmuziek te horen. De Amerikanen waren onder de veranda aan het zingen. Kerkliederen dus.. Dat verzin je zelf toch niet??! Nou hun wel dus, want hun 4 begeleiders waren in geen gezichtsveld te zien. Ze gingen dus op eigen houtje kerkliederen zingen in plaats van te chillen..
En nu iets wat me geheel deed verbazen toen ik er de eerste keer achter kwam. Op een zekere maandagmiddag 8 oktober 2012 hoorden wij het, nouja wat was het? We wilden het al op gaan nemen voor Q-music.. Raad het geluid! We gingen op onderzoek uit. We wisten het zeker, het kwam uit de keuken. Voor Justin in mij werd het dus maar tijd om onze bijna-lege-maar-toch-net-vol-genoege flesjes maar eens te gaan vullen. Jaja, in de keuken dus. Wat we daar toch zagen toen we de deur openzwaaiden.. Jawel, dit keer zonder rok. Inclusief sportoutfit. Vier Amerikaanse dames die daar hun work-out aan het doen waren. Niet zomaar een work-out, nee, zo’n typisch amerikaanse thuis video. Oftewel: Een video van op en top sporters, fitte lichamen en omgebouwde hoofden. Hadden wij dat uitzicht maar:p Nee, ze kunnen trainen, maar zo lijken ze nog lang niet. Het voordeel van zo’n video: Er komt geen geur uit die laptop! Wat een stank in die keuken! Snel dat water vullen en weer weg dus!
Woensdag 9 oktober ’12 ging ik samen met Bart naar de Play Room. Het is een klein gebouwtje op het ziekenhuisterrein. Eigenlijk een beetje vergelijkbaar met clini clowns in Nederland. Niet op de invulling, maar wel qua doel. Het vermaken van de kinderen in het ziekenhuis. En hier in Afrika ook zeker belangrijk: de moeders! Er is speelgoed en de vrouw die het doet, Esther, heeft er voor gestudeerd. Ze kan kinderen helpen met het trauma dat ze soms hebben, maar ook moeders helpen met hun problemen. Het is sneu om te horen dat deze ruimte maar 2x per week open kan. Simpelweg omdat er te weinig geld voor is. Ik denk dat als er 20 gezinnen in Nederland 2 euro per week geven hij gewoon van maandag tot vrijdag open kan zijn! Kost natuurlijk helemaal niks! Ook nieuwe spellen of fietsen e.d. zouden zeer welkom zijn! De kinderen zijn zo blij als ze hierheen mogen!
Van Esther heb ik nog een nieuwe naam gehad, een Tsonga naam! Mr. Lutangano mogen jullie mij vanaf nu dus ook noemen. Het betekent ‘joy’! Leuke bijnaam dus!

Nu even een stuk dat ik simpelweg van Bart heb gecopieerd. Dit omdat hij aantekeningen maakten bij de traditionele heler waar we heen zijn geweest. De Afrikaanse luiheid is dus al in mijn hersenen gekomen.
Woensdagochtend gingen we met z’n allen naar een traditional healer. We werden om 09.00 uur opgehaald door iemand van het Macha Research Trust (MRT). Cornelius was onze chauffeur en tolk. We reden een half uur landinwaarts toen we in een klein dorpje terecht kwamen. Het was niet de dichtstbijzijnde traditional healer, maar de rest was te druk. Onze chauffeur vroeg de bevolking waar de man zich bevond, want we konden ‘m niet vinden. We moesten een dorpje verder zijn. Daar werden we zeer uitbundig ontvangen door een vrouw die later de dochter van de healer bleek te zijn. Ze leidde ons naar een klein, donker huisje waar haar vader op een oude stoel zat. We pasten met pijn en moeite met z’n twaalven in de ruimte, maar we kregen allemaal een krukje en mochten vragen wat we wilden.

Uit navraag bleek dat de man was geboren in 1913. Huh?! 99 jaar! En dat terwijl de gemiddelde levensverwachting 49 jaar is. Dan zal het wel een goeie zijn… Hij werd in 1938 de dokter die hij nu nog is, nadat hij zelf was geholpen door een traditional healer omdat hij was behekst. Door hem werd ook opgeleid. De man behandelt in principe iedere ziekte die tot ‘witchcraft’ kan leiden. Dat doet hij over meestal met behulp van kruiden. Ook kan hij achterhalen van welke persoon (heks) de kwade geesten afkomstig zijn, maar dat doet hij niet meer omdat op die manier geweld ontstaat. Zijn educatie bestaat eigenlijk slechts uit ervaring. Hij vraagt geen betalingen voor zijn diensten. Hij haalt zijn inkomsten uit het verbouwen van gewassen en houden van dieren. Soms betalen patiënten hem toch als teken van dank.

De man helpt gemiddeld tien patiënten per jaar, wat ik wel erg weinig vond. Dat zijn over het algemeen alleen patiënten die niet in het ziekenhuis geholpen kunnen worden. Die opmerking vond ik wel bijzonder. Ik vond ‘m professioneler dat ik had verwacht. Hij werkt redelijk nauw samen met het Macha Mission Hospital; hij verwijst patiënten door naar het ziekenhuis, maar het ziekenhuis dus ook naar hem. Daarnaast is hij geregistreerd bij de overheid en behoort tot de Traditional Healer Association, die maandelijks een soort meetings organiseert.

De vraag waarop iedereen zat te broeden, betrof praktijken die wij met onze eigen ogen in het Macha Mission Hospital hebben gezien: het meisje met epilepsie die compleet was verbrand als gevolg van behandeling door zo’n traditional healer. Hij vertelde ook wel eens die behandeling toe te passen, maar niet vaak. Slechts in geval van aanwezigheid van demonen stoomt hij het lichaam met de bedoeling de geest te reinigen. Bizar, maar zo’n man gelooft daarin. Normaal gesproken verbrandt de patiënt dan ook niet, of in ieder geval niet zo verschrikkelijk als het meisje in het ziekenhuis. Maar toch.

Hij snapt het wezen van de zorg in het ziekenhuis door ‘normaal’ opgeleide dokters en de westerse gezondheidszorg zeker wel. Sterker nog, hij zou zelfs meer willen samenwerken met reguliere ziekenhuizen. Ook dat vond ik een bijzondere opmerking. Ik had echt verwacht dat zo’n traditional healer een compleet getikte man zou zijn die helemaal in zijn eigen wereld leeft. Op bepaalde punten is dat natuurlijk nog steeds zo, maar op meer gebieden dan ik dacht heeft hij toch raakvlakken met de realiteit.

Om 11.30 uur zat ons bezoek erop en we werden uitgezwaaid door alle vijf (!) de generaties van de familie van de man. Echt een bijzonder bezoek! We reden nog even langs het gezin waar Leonore en Stieneke afgelopen weekend verbleven, en ’s middags hadden we het laatste college van Gertjan. Best interessant, met boeiende documentaire van de BBC over de sterk toenemende invloed van China op de Afrikaanse markt. Blijkbaar is China dus heel Afrika aan het overnemen. Dit vond ik toch redelijk raar; Wij zijn in Afrika toch? Ik heb geen enkele Chinees gezien!! Maar de documentaire van de BBC liet toch zien van wel. Gaat er anders aan toe dan de Europeanen in ieder geval!

Dan nu donderdag 10 oktober weer van mezelf:
De ochtend samen met Eva naar de kinderafdeling. De arts had al een paar kinderen gedaan toen wij er kwamen. We hebben de kinderen met de brandwonden gemist. Drie op dit moment. Zielig om te zien die kindjes. Gelukkig zijn dit kinderen waarbij het gebeurd is door ongelukken en niet door een traditionele heler. De arts was een rustige man, zei niet heel erg veel. Je ziet hier ook veel kinderen met ondervoeding. Broodmager dus. Ze zijn vaak maanden in het ziekenhuis waarbij ze elke dag in de gaten gehouden worden. Hun moeders zijn er ook de gehele tijd bij. Het is een groot probleem waarbij veel kinderen het uiteindelijk niet redden. Gelukkig krijgen veel kindjes een glimlach op hun gezicht wanneer ze je zien. En is het niet de baby, dan is het wel de moeder:)
Er was ook een wel heel zielig meisje dat chemicaliën had gedronken. Nog nooit zo’n geluid bij de longen gehoord! En het hart: hoezo 1e en 2e harttoon? Het was een achter elkaar doorgaande sneltrein! Wat ook snel ging was de arts. Na een uur waren we al klaar met alle kinderen. Lekker terug naar de dormitory dus om motivatie te zoeken om verder te gaan aan m’n blog. En toen gebeurde het: het was 11.34 uur. Bewolkt. Het gebeurde. Druppels!! En niet van het zweet. Ook niet uit een flesje. Nee, uit de lucht!! Jaja, de eerste Afrikaanse regendruppels hebben we dus al gehad! Er zullen nog vele regendansen gedaan moeten worden voordat de paar druppels gaan veranderen in regen. Hopelijk gaat dat nog lukken wanneer wij hier zijn, dat wil ik wel meemaken!!

’ s Middags met een kleine vrachtwagen naar een bruiloft. Het werd ons duidelijk dat het eigenlijk geen bruiloft was. Het was meer de laatste dag bij haar eigen familie/dorp. Werden werkelijk onthaalt alsof we VIP gasten waren! De dames met zo’n hoog geluid waarbij de tong zeer snel van oost naar west in de mond ging. Zeer snel. We zijn denk ik ongeveer een kwartier lang het hoogtepunt van de aandacht geweest. Hierna nam het wat af en konden we normaal door het drop heen.
We mochten ergens gaan zitten. We hadden uitzicht op dames die aan het koken waren. Al snel werd gezegd dat we maar eens moesten gaan kijken. En nog sneller werd duidelijk dat dit niet alleen maar kijken werd, nee helpen! Bart nam als eerst het stokkie over van een Afrikaanse vrouw. Daarna ik ook nog. Maar wat een stokkies. We stonden met z’n 4e te roeren in een vat. Met twee halve boomstammen wel te verstaan! Er werd shima in gemaakt, het maïsmeel met water. Wat een zwaar werk! Er kwam ook steeds meer meel bij gedaan. Oftewel: het werd steeds zwaarder! Het zweet begon me uit te breken! Gelukkig wilden andere mannen het ook wel overnemen, gelukkig!!
Erna eten, we hadden net veel gegeten al! Dat werd dus nog wat. Tussen het shima roeren en eten werd aan de rest van het dorp eten gegeven. Wat een borden! Ik denk dat we bij ons thuis met z’n 6e genoeg eten hebben als we 2 van die borden zouden eten. En dat zegt aardig wat! Het is dus wel in te beelden wat voor angst we hadden om ook zo’n bord voorgeschoteld te krijgen.. Gelukkig mochten wij binnen in een huisje gaan eten. En dus zelf de hoeveelheid bepalen! Pfieuw!
De ceremonie was ook om een gift aan de bruid te doen voor het huwelijk. Al vrij snel nadat de moeder haar gift had gedaan werden wij gevraagd om onze gift te doen. Achteraf bleek dat wij echt een grote bijdrage hebben geleverd aan de spaarpot van het bruidspaar. We hebben 120.000 Kwacha gegeven. Klinkt veel he?! Ik kan je zeggen: als je het totale bedrag van 120.000 Kwacha zou geven in Nederland bij een bruiloft, dan moet je dat niet met 12 man doen. Dan is het p.p. 120.000 Kwacha. Waarom? Hierom: Het is om precies te zijn 1.61 euro p.p. Dit is berekend inclusief de kosten voor het geld op nemen. Oftewel: onze 19.32 euro was dus een flinke bijdrage. Bijna beschamend voor ons, maar dat is nou eenmaal een van de vele verschillen tussen de 2 samenlevingen.

Inmiddels ben ik alweer beland bij het moment van nu. We zitten The Lion King te kijken, vraag me niet waarom, het is gewoon zo. Leuk is hij eigenlijk ook wel! En hoe heerlijk om te kunnen zeggen: Dat mooie landschap, dat zie ik als ik wakker word!! Even voor de statistieken: Inmiddels heb ik al 1320 foto’s op mijn laptop staan. Wat overeenkomt met 8.3 Gigabyte! Gelukkig heb ik nu nog 85 gigabyte over op mijn pc, ik zou dus nog 10x zo lang weg kunnen blijven! Dat doe ik mijn moeder maar niet aan, 2 november zet ik weer voet in dat koude Nederland. Van de 40 graden naar misschien wel rond het vriespunt??

Dan wens ik tot slot mijn neef Marcel veel sterkte met het herstellen van zijn appendicitis!!! Ben maar blij dat je niet in Afrika geopereerd bent!